İnme Rehabilitasyonu
Nasrettin Hoca – Özbekistan
Beyin damar hastalığı – İnme ve inmenin sonucu oluşan felç bazen geçici veya kalıcı etkilere neden olabilir. Bunlar beynin ne kadar süre kan akışından yoksun kaldığına ve hangi kısmının etkilendiğine bağlıdır. Büyük inmeler kalıcı beyin hasarına, uzun vadeli sakatlığa veya ölüme neden olabilir. Kişi inme geçirdiği zaman hekimi ne kadar ciddi olduğunu derecelendirecektir. Ciddi bir inme, daha fazla beyin bölgesinin hasar gördüğü anlamına gelir. Önemli bir hasar olduğunda, hekimler buna büyük inme diyecektir. Bu, ciddi kalıcı etkiler olabileceği anlamına gelebilir.
-
Felç olarak bilinen kas hareketinin kaybı. Vücudunuzun bir tarafında felç olabilirsiniz. Veya yüzünüzün bir tarafındaki veya bir kolunuzda bulunan kaslar gibi belirli kasların kontrolünü kaybedebilirsiniz. Bu durum geçici veya kalıcı olabilir.
-
Konuşma veya yutma güçlüğü. Öncelikle ağız ve boğazdaki kasları etkilendiği için konuşma yutkunma veya yemek yemek zorlaşabilir.
-
İyileştikten sonra da eğer konuşma ve yemek yeme için kullanılan kaslar etkilenmişse bunlar eski kuvvetlerine hemen gelmeyebilir ve konuşmak, iletişim kurmak eskisine göre daha zor olabilir.
-
Ayrıca yine yemek yemek için kullanılan kaslar etkilenmişse akciğere yiyecek ve içecek kaçırma alasılığı daha fazladır ve böyle bir durumda zatüree (pnömoni) gelişme riski söz konusudur.
-
Ayrıca konuşma ve konuşulanı anlama, okuyup yazma etkilenebilir. Yani Dil becerileri etkilenebilir. Bu durum çoğunlukla geçici olup bir süre sonra kısmen de olsa gerileyebilir. Ancak bazı hastalarda farklılaşabilir ya da kalıcı olabilir.
-
Bellek ve Düşünme sorunları yaşanabilir. Bir miktar hafıza – bellek kaybı olabilir. Bu durum geçici vea kalıcı olabilir. Anı şekilde düşünme, muhakeme etme, yargı ve kavramları anlama-değerlendirme etkilenebilir.
-
Duygusal belirtiler. Duygularını kontrol etmede zorluk veya depresyon olabilir.
-
Hafıza kaybı veya düşünme güçlüğü. Felç geçiren birçok kişi bir miktar hafıza kaybı yaşar. Diğerleri düşünme, muhakeme etme, yargıda bulunma ve kavramları anlama konusunda sorun yaşayabilir.
-
Davranış değişiklikleri olabilir.
-
Ağrı ve duyu değişiklikleri. Uyuşma, karıncalanma uzun süreli veya kalıcı olabilir. .
-
Ayrıca;
-
Tehlikeli kan pıhtıları oluşabilir. Bunlar vücudun değişik bölgelerinde oluşabilir ancak özellikle uzun süre hareket edememek sonucu bacakların derin damarlarında kan pıhtısı oluşma riski artmaktadır. Bazı durumlarda pıhtılar kopabilir ve akciğerlere gidebilir. Bu durumun önlenmesi için baskı uygulayan cihazlar ve ilaçlarla müdahale edilir.
-
Mesane veya bağırsak kontrolünün kaybı meydana gelebilir. Bazı inmelerde idrar yapmak ve barsak hareketleri için gerekli kasların kontrolü etkilenir. Bu durumda kişi kendi başına idrar yapana kadar bir idrar idrar kateteri takılır; ancak bu da idrar yolu enfeksiyonlarına riski arttırabilir. Uygulamaların çok dikkatli ve uygun şartlarda yapılması gereklidir. Ayrıca bağırsakların kontrolü bozulabilir ve kişi kabız olabilir.
-
Kemik yoğunluğu veya gücünde kayıp da sık olabilen bir durumdur. Mutlaka ilk hastalık ve tedaviden sonra fizik tedavi, fiziksel aktivite, rehabilitasyon hareketleri yaşamın bir parçası olmalıdır. Ayrıca ek koruma ilaçları verilir.
-
Dil, düşünme veya hafıza sorunları bir süre olur. Bir konuya, göreve odaklanma veya hızlı karar alma yeteneği etkilenebilir. Ayrıca bunama (demans) riski artar.
-
Nöbetler meydana gelebilir. Bu, inmeden sonraki haftalarda daha yaygındır ve zaman geçtikçe daha az olasıdır.
-
Bu değişikliklerden bazıları yemek pişirme, okuma, kıyafet değiştirme veya diğer görevleri yapma yeteneklerini etkiler.
-
Diğer yazılar